Συνεχίζουμε με την ανεύρεση λέξεων που χρησιμοποιούσαμε και χρησιμοποιούμε στη Σύρο. Χρειάζεται δουλειά, για να ανακαλυφθεί και να έρθει  στην επιφάνεια κάτι απ’ τον λεκτικό θησαυρό των συμπατριωτών μας.

Μπατιρίζει: το λέμε, όταν δροσερό αεράκι αρχίζει να φυσάει τις απογευματινές – βραδινές ώρες, κυρίως μετά από ζεστή και ανυπόφορη μέρα.

Μαριάνθη Καραμολέγκου Μαθήτρια της Γ' Τάξης
Ατσίδα - Φύλλο Οκτώβριος Νοέμβριος 2014 - Σχολική Εφημερίδα του ΤΕΕ Ειδικής Αγωγής Σύρου

Το ρήμα μολάρω προέρχεται από την ιταλική λέξη mollare=χαλαρώνω. Στη ναυτική ορολογία σημαίνει: αφήνω κάτι ελεύθερο, χαλαρώνω, αμολάω. Η προστακτική ενεστώτα χρησιμοποιείται ως επιφώνημα (μόλα=χαλάρωσε).

Στη συριανή ντοπιολαλιά λέγονται κάποιος μόλα (άντε μόλα) σημαίνει φύγε, πήγαινε. Από το ρήμα μολάρω προέρχεται και η λέξη «μόλος» δηλαδή ο τόπος που «χαλαρώνουν» τα καράβια.

Νίκος Σερεφίδης - Νίκος Καψωμενάκης, Μαθητές της Ε΄ Τάξης
Ατσίδα - Φύλλο Φεβρουάριος Μάρτιος 2013 - Σχολική Εφημερίδα του ΤΕΕ Ειδικής Αγωγής Σύρου

Συνέντευξη με τον κ. Νίκο Λειβαδάρα, συγγραφέα του ομώνυμου βιβλίου

Τουλάχιστον εδώ και δύο χρόνια η σχολική μας εφημερίδα ασχολείται με το θέμα της ντοπιολαλιάς. Μπορεί κάποιος να ανατρέξει στο θέμα αυτό στα φύλλα του Οκτωβρίου 2011, Νοεμβρίου/Δεκεμβρίου 2011 και Ιανουαρίου/Φεβρουαρίου 2012. Ομολογούμε ότι ήταν από τα δυσκολότερα θέματα, που επιλέξαμε για την εφημερίδα μας. Φανταστείτε τώρα την έκπληξή μας, όταν στην Δημοτική βιβλιοθήκη της Σύρου Ερμούπολης έπεσε στα χέρια μας το βιβλίο του κ. Νίκου Λειβαδάρα «Το Γλωσσικό Ιδίωμα της Ερμούπολης Σύρου». Φυσικά σπεύσαμε να το δανειστούμε, αλλά αυτό δεν ήταν δυνατό. Βλέποντας όμως το όνομα του συγγραφέα, ξαναβρήκαμε το χαμόγελό μας. Ο κ. Λειβαδάρας είναι γνωστός περισσότερο ως γιατρός του νοσοκομείου Σύρου. Εμείς αποφασίσαμε να τον γνωρίσουμε ως συγγραφέα αυτού του εξαιρετικού θησαυρού, που κομμάτι κομμάτι τον συνέλεξε για εμάς και τις επόμενες γενιές. Τον προσκαλέσαμε και είχαμε την τιμή να μας επισκεφτεί στο σχολείο μας και να απολαύσουμε μια όμορφη συζήτηση-συνέντευξη για το γλωσσικό μας ιδίωμα.

Εδώ στο νησί λέμε “λαλάρια” τα μεγάλα βότσαλα. Είπαμε στο προηγούμενο φύλλο μια εκδοχή του μύθου του Δευκαλίωνα που σχετίζεται με τη λέξη “λάς” και αφορά ένα φοβερό καταυλισμό. Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή του μύθου, για τη δημιουργία των ανθρώπων ο Δευκαλίωνας και η Πύρρα ζήτησαν χρησμό από το γειτονικό μαντείο της Θέμιδος. Ο χρησμός που τους δόθηκε έλεγε ότι αν ήθελαν να φέρουν στη ζωή νέους ανθρώπους θα έπρεπε να καλύψουν τα πρόσωπά τους και να ρίξουν πίσω από την πλάτη τους τα οστά της μητέρας τους.