Την Δευτέρα 21 Μαρτίου, ημέρα της εαρινής ισημερίας του 2022, οι μαθητές του σχολείου ταξίδεψαν 2.250 έτη πίσω στο χρόνο και επανέλαβαν στην αυλή του σχολείου ένα από τα ωραιότερα πειράματα στην Ιστορία των Επιστημών !
Ο Ερατοσθένης (276 π.Χ.–194 π.Χ.) με αυτό το πείραμα, το οποίο συγκαταλέγεται ανάμεσα στα 10 σημαντικότερα πειράματα στην Ιστορία, απέδειξε τη σφαιρικότητα της Γης και υπολόγισε με εξαιρετική ακρίβεια για την εποχή του, την περιφέρειά της γης.
Στην εκπαιδευτική δράση συμμετείχαν όλα τα παιδιά του σχολείου μας υπό την καθοδήγηση των εκπαιδευτικών τους: της κας Ακούτα Σουλτάνας και της κας Σακελλαρίου Ειρήνης.
Αρχικά παρουσιάσθηκαν στους μαθητές τα ιστορικά στοιχεία του πειράματος με τη βοήθεια ενός power point και ενός βίντεο.
Δείτε την παρουσίαση
Λίγη Ιστορία: Ο Ερατοσθένης (3ος π.Χ. αιώνας) ήταν Διευθυντής της μεγάλης Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, όπου σε έναν πάπυρο διάβασε ότι το μεσημέρι της 21ης Ιουνίου (θερινό ηλιοστάσιο), στα νότια όρια της πόλης Συήνη (Ασσουάν), οι κατακόρυφοι στύλοι δεν ρίχνουν καθόλου σκιά και ο Ήλιος καθρεφτίζεται ακριβώς στον πυθμένα ενός πηγαδιού (δηλαδή, βρίσκεται στο Ζενίθ του τόπου). Ως επιστήμονας, λοιπόν, ο Ερατοσθένης διερωτήθηκε, εάν συμβαίνει το ίδιο ταυτόχρονα και σε μια άλλη πόλη πχ. στην Αλεξάνδρεια. Όμως στην Αλεξάνδρεια, κατά την ίδια μέρα και ώρα, οι κατακόρυφοι στύλοι έριχναν σκιά. Αν η Γη ήταν επίπεδη, οι κατακόρυφοι στύλοι στις δυο πόλεις θα ήταν παράλληλοι και θα έπρεπε και οι δυο να ρίχνουν σκιά. Αφού, λοιπόν, αυτό δεν είναι αλήθεια, τι μπορεί να συμβαίνει; Την απάντηση έδωσε ο Ερατοσθένης υποστηρίζοντας ότι η επιφάνεια της Γης δεν είναι επίπεδη αλλά σφαιρική. Επιπλέον κατάφερε με λίγη γεωμετρία να προσδιορίσει την ακτίνα και το μήκος της περιφέρειας της Γης. Πραγματικά, από το μήκος της σκιάς υπολογίζεται αμέσως η διαφορά των γεωγραφικών πλατών των δύο πόλεων, ίση περίπου με 7 μοίρες. Επειδή η απόσταση των δύο πόλεων ήταν γνωστή από αφηγήσεις βηματιστών και ίση περίπου με 800 Km (φημολογείται ότι ο Ερατοσθένης μίσθωσε βηματιστές για τη μέτρησή της), η περιφέρεια της Γης υπολογίστηκε ίση με 40000 Km. Το λάθος στον υπολογισμό ήταν μόνο 2%, ένα πραγματικά αξιοσημείωτο επίτευγμα για περίπου πριν από 2,5 χιλιετίες.
Η διαθεματική αυτή δραστηριότητα αποτέλεσε μια ξεχωριστή βιωματική εμπειρία για τους μαθητές, οι οποίοι χρησιμοποιώντας απλά μέσα (μια ράβδο και μια μεζούρα) και βασικές γνώσεις από το πεδίο των μαθηματικών, της φυσικής και της γεωγραφίας κατάφεραν καθοδηγούμενοι από κατάλληλα φύλλα εργασίας να συνεργαστούν για να μετρήσουν και οι ίδιοι την περιφέρειας της Γης.