Στο μάθημα "Ζώνη δημιουργικών δραστηριοτήτων" της Δ’ τάξης ΕΝΕΕΓΥΛ ερευνήσαμε τις υποχρεώσεις των πεζών σύμφωνα με τον Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας. Περισσότερο μας απασχόλησε η συμπεριφορά πεζών και οδηγών στις διαβάσεις.

Όσοι έχουν ταξιδέψει σε ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες και ειδικά στον Βορρά, έχουν παρατηρήσει πως οι οδηγοί των οχημάτων δίνουν πάντοτε προτεραιότητα στους πεζούς. Σταματάνε επί τόπου και επιτρέπουν στον πεζό να διασχίσει το οδόστρωμα, χωρίς κόρνες και φασαρίες. Στην Ελλάδα αντιθέτως, εκτός από εξαιρέσεις, οι οδηγοί κινούνται δίχως να δίνουν σημασία στη διάβαση, με τους πεζούς να παραπονιούνται πως κανείς δεν τους σέβεται και δεν παραχωρεί προτεραιότητα ως όφειλε. Τι όμως ισχύει τελικά; Υπάρχουν κανόνες και ποιοι είναι αυτοί;

Ο Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας ισχύει για όλους τους χρήστες του οδικού δικτύου, από τους οδηγούς των οχημάτων, έως τους μοτοσικλετιστές, τους ποδηλάτες και τους πεζούς. Σύμφωνα λοιπόν με το Άρθρο 38, οι πεζοί υποχρεούνται να χρησιμοποιούν τα πεζοδρόμια ή τα ειδικά γι` αυτούς ερείσματα. Κατ’ εξαίρεση, μπορούν να χρησιμοποιούν το οδόστρωμα, αφού λάβουν τις αναγκαίες προφυλάξεις. Αν είναι αδύνατη η χρησιμοποίηση των πεζοδρομίων ή των ερεισμάτων, που προορίζονται για τους πεζούς, οι πεζοί μπορούν να βαδίσουν στο οδόστρωμα κατά τρόπον ώστε να μην παρεμποδίζουν την κυκλοφορία. Οι πεζοί δεν επιτρέπεται να υπερπηδούν εμπόδια, για παράδειγμα δοκούς, αλυσίδες, νησίδες, στηθαία, κιγκλιδώματα που έχουν τοποθετηθεί από τις αρμόδιες αρχές για ειδικούς λόγους. Η ύπαρξη τέτοιων εμποδίων σημαίνει απαγόρευση εισόδου του πεζού στην αποκλεισμένη επιφάνεια της οδούς.
Οι πεζοί που χρησιμοποιούν το οδόστρωμα υποχρεούνται να βαδίζουν αντίθετα με την κατεύθυνση της κυκλοφορίας και όσο το δυνατόν πλησιέστερα στο άκρο του οδοστρώματος, εκτός αν κατ’ αυτόν τον τρόπο κινδυνεύουν ή δεν το επιτρέπουν ειδικές περιστάσεις.

Ποιες είναι οι υποχρεώσεις των πεζών για να διασχίσουν το οδόστρωμα

• Αν υπάρχουν στο οδόστρωμα διαβάσεις πεζών, να τις χρησιμοποιούν.
• Αν στη διάβαση πεζών υπάρχουν φωτεινοί σηματοδότες πεζών, να συμμορφώνονται στα σήματά τους.
• Αν στη διάβαση δεν υπάρχουν φωτεινοί σηματοδότες, αλλά η κυκλοφορία ρυθμίζεται με φωτεινούς σηματοδότες οχημάτων ή από τροχονόμους και δίνεται σήμα για να προχωρήσουν τα οχήματα, να μην κατέρχονται στο οδόστρωμα.
• Σε διαβάσεις που η κυκλοφορία τόσο των πεζών όσο και των οχημάτων δεν ρυθμίζεται με φωτεινούς σηματοδότες, να μην κατεβαίνουν στο οδόστρωμα πριν λάβουν υπόψη τους την απόσταση και την ταχύτητα των οχημάτων που πλησιάζουν.
• Αν δεν υπάρχουν στο οδόστρωμα διαβάσεις πεζών, να μην κατεβαίνουν σ` αυτό, αν δεν βεβαιωθούν ότι δεν θα παρεμποδίζουν την κυκλοφορία των οχημάτων, στη συνέχεια δε να διασχίζουν το οδόστρωμα κάθετα προς τον άξονά του.
• Να διασχίζουν το οδόστρωμα κάθετα χωρίς να βραδυπορούν ή να σταματούν σε αυτό αδικαιολόγητα.

Τελικά τι ισχύει με τις διαβάσεις;

Οι πεζοί έχουν προτεραιότητα στις διαβάσεις των πεζών, ακόμη και όταν δεν υπάρχει φωτεινός σηματοδότης, όμως οι πεζοί πρέπει να ελέγχουν πριν περάσουν τον δρόμο ακόμη και στη διάβαση. Οι οδηγοί σταματούν πριν τη διάβαση, όταν κάποιος πεζός ετοιμάζεται να τη διασχίσει ή τη διασχίζει ήδη. Για το λόγο αυτό πρέπει να πλησιάζουν τη διάβαση με μικρή ταχύτητα και αφήσει να περάσει ο πεζός, ο οποίος πρέπει να το κάνει χωρίς καθυστερήσεις. Οι οδηγοί πρέπει να θυμούνται ότι σε όλες τις περιπτώσεις με ή χωρίς σήμανση, με ή χωρίς σηματοδότες, με ή χωρίς διαγραμμίσεις, ακόμα και με πράσινο … ο ΠΕΖΟΣ ΕΧΕΙ ΠΑΝΤΑ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ !!! Είναι θέμα παιδείας και σεβασμού.

Είδαμε και ένα σχετικό βίντεο της εκπαιδευτικής τηλεόρασης με τίτλο "Και ο πεζός έχει δικαιώματα".

Ακούτα Σουλτάνα εκπαιδευτικός ειδικής αγωγής κλάδου ΠΕ03