H Ερμούπολη είναι η πρωτεύουσα της Σύρου αλλά και η πρωτεύουσα των Κυκλάδων. Μια ξεχωριστή πόλη στο κέντρο του Αιγαίου με αρχοντικό αέρα και με μεγάλη παράδοση.

Η Ερμούπολη ιδρύθηκε στα χρόνια της Ελληνικής επανάστασης μετά από τη καταστροφή της Χίου (άνθισε σε 11 μόλις χρόνια από τότε που οι πρώτοι πρόσφυγες έφτασαν στις ακτές του νησιού. Ήταν το 1822) Οι πρώτοι πρόσφυγες που αποβιβάζονται είναι Πάμφτωχοι και ρακένδυτοι, αλλά πλούσιοι σε πείρα και γνώσεις. Φτιάχνουν πρόχειρες καλύβες στο ακατοίκητο αλλά θαυμάσιο φυσικό λιμάνι.

Το 1833 ακριβώς 11 χρόνια από τη στιγμή που έφτασαν οι πρόσφυγες στο νησί χτίζουν το πρώτο Δημόσιο Γυμνάσιο  της Ελεύθερης Ελλάδας με γυμνασιάρχη το Νεόφυτο Βάμβα, το μεγάλο διδάσκαλο του γένους.

Όταν λίγα χρόνια αργότερα ο δήμος Ερμούπολης δεξιώθηκε στη Λέσχη τον Άγγλο Ναύαρχο της Μεσογείου που είχε επισκεφτεί με το στόλο του τη Σύρο, κάποιος νέος έπρεπε να προσφωνήσει στον Άγγλο στόλαρχο την υποδοχή. Ο γυμνασιάρχης Δουκάκης είπε πως έχει μαθητές που μιλούν αγγλικά. Επέλεξε τον καλύτερο και του ζήτησε να γράψει την προσφώνηση.. Την τελευταία όμως στιγμή προέκυψε ένα εμπόδιο. Ο γυμνασιάρχης ήθελε να δει το κείμενο πράγμα που ο μαθητής αρνήθηκε. Ο γυμνασιάρχης του είπε πως δεν θα μιλήσει αλλά ήταν αργά για να το αναθέσει σ’ άλλον. Ο μαθητής μίλησε τόσο λαμπρά που ο Άγγλος του είπε: Είσαι σπουδαίος παιδί μου». Ο μαθητής αυτός ήταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο οποίος αποφοίτησε από το Γυμνάσιο της Σύρου.

Το 1830 εκδίδεται στην Ερμούπολη η πρώτη ξενόγλωσση εφημερίδα που εμφανίστηκε στην Ελλάδα. Είναι η «Μέλισσα» που συντάσσεται σε Ελληνικά και Γαλλικά. Την ίδια εποχή ιδρύεται και το πρώτο εργοστάσιο βυρσοδεψίας, Το πρώτο νοσοκομείο της Ελλάδας χτίστηκε εδώ το 1834 και ήταν για όλους δωρεάν.

Η Ερμούπολη αναδείχθηκε γρήγορα σε σπουδαίο εμπορικό και ναυτιλιακό κέντρο . Η γέφυρα που συνδέει την Ανατολή με τη Δύση. Το όνομά της ξεφεύγει από τα στενά όρια του Αιγαίου και ακούγεται στις μεγάλες πρωτεύουσες της Ευρώπης.

Όλα αυτά την σπρώχνουν προς τα εμπρός. Το 1864 έγιναν με μεγάλη επισημότητα τα εγκαίνια του θεάτρου ΑΠΟΛΛΩΝ, το οποίο είναι μικρογραφία της Σκάλας του Μιλάνου. Σπουδαία αρχιτεκτονικά επιτεύγματα όπως: ο περίλαμπρος ναός του Αγίου Νικολάου, το δημαρχιακό μέγαρο (από το ημερολόγιο του μεγάλου αρχαιολόγου Ερρίκου Σλήμαν μαθαίνουμε ότι το Δημαρχείο χτίστηκε από το γερμανό αρχιτέκτονα Ερνέστο Τσιλλέρ πάνω στα Ομηρικά ανακτορικά πρότυπα) αρχιτέκτονες, γλύπτες και ζωγράφοι σεβάστηκαν της αρχές της αρχαίας Ελληνικής τέχνης του 5^ου αιώνα Ήταν όμως αδύνατον να μην κουβαλήσουν μαζί τους και το ρομαντισμό της Δύσης Έτσι κατάφεραν να παντρέψουν δυο ρυθμούς. με αποτέλεσμα η Ερμούπολη να χαρακτηρίζεται από τον «Ρομαντικό Κλασικισμό»

Αντωνία Βλαχογιάννη Μαθήτρια της Β' Τάξης
Ατσίδα - Φύλλο Νοεμβρίου 2009 - Σχολική Εφημερίδα του ΤΕΕ Ειδικής Αγωγής Σύρου